اخلاق اسلامی یا نظام اخلاقی اسلام؟ بررسی اجمالی کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم

Authors

سیدحسین حسینی

abstract

چکیده تفکیک بین دو مفهوم «نظام اخلاقی اسلام» و «اخلاق اسلامی» از جمله مسائل مهم و کارساز در حوزة تبیین و تحلیل مجموعة مباحث اخلاقی است و به این منظور هر کتابی که بخواهد به مبانی، مفاهیم، و مهم ترین رویکردهای مطرح در قلمرو اخلاق اسلامی توجه کند، به ناچار بایستی در این خصوص تعیین تکلیف کند؛ به ویژه در تدوین کتب آموزشی، مرز بین نگاه جزء نگر با نگاه کل نگر به نظام اخلاقی اسلام می تواند نوع تلقی و برداشت مخاطب را در نگاه به آموزه های اخلاقی اسلام به منزلة اجزایی گسسته و غیر همسو یا مجموعه ای پیوسته، مکمل، و با اهداف کاربردی جامع مشخص کند. بر این اساس، مقالة حاضر به بررسی و نقد اجمالی کتاب اخلاق اسلامی (مبانی و مفاهیم) از مجموعه دروس معارف اسلامی دانشگاه ها می پردازد. پس از مروری کلی بر سرفصل های کتاب و معرفی کلی اثر، به تحلیل امتیازها و کاستی های ابعاد شکلی و صوری کتاب می پردازیم سپس، نقاط قوت و ضعف ابعاد محتوایی آن را برخواهیم شمرد. مقاله با ارائة تحلیل نهایی و پس از بیان چند پیشنهاد و نتیجه گیری به پایان می رسد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بایسته‌های ترسیم و تحلیل منطقی نظام فضایل و رذایل اخلاقی (نقد و تحلیل کتاب اخلاق اسلامی؛ مبانی و مفاهیم)

تبیین فضایل و رذایل اخلاقی در اسلام همواره یکی از دغدغه‌های مؤلفان کتاب‌های اخلاق اسلامی بوده است، اما باید بتوان این مهم را همراه با تحلیل و ترسیم «نظام اخلاقی» در اسلام پیش برد تا نهایتاً به توضیح معقولی از آن دست یافت؛ در غیر این صورت نمی‌توان ادعا کرد مکتب اسلام در ارائة مجموعة وسیعی از دستورات و احکام اخلاقی الهی از برنامه و چهارچوبی منظم و هماهنگ برای دست‌یابی به اهداف خاص خود پیروی کرده ا...

full text

اخلاق اسلامی و محیط کسب و کار (اخلاق کسب و کار یا کسب و کار اخلاقی)

محیط کسب و کار در اقتصاد از مهم­ترین بسترهای رشد اقتصادی یک کشور محسوب می‌شود. در اقتصاد و بویژه اقتصاد اسلامی، این محیط می‌بایست از ملاحظات و ملازمات اخلاقی برخوردار باشد. در این مقاله با دو نگاه کارکردی و فراکارکردی به مقوله اخلاق در کسب و کار و ذکر مصادیق و نمونه‌های آن، به تبیین بیشتر جایگاه اخلاق در اقتصاد اسلامی اشاره می‌شود. آموزه‌های اخلاقی به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول آموزه‌هایی ...

full text

اخلاق اسلامی و مذهب اقتصادی اسلام

مقاله پیش ‌رو در صدد تبیین اثر اخلاق اسلامی که از سنخ اخلاق هنجاری می‌باشد در مذهب اقتصادی اسلام است. فرضیه مقاله این است که برخی اصول اخلاقی که زیربنای احکام اخلاقی و فقهی افعال اقتصادی هستند، جزو اصول مذهب اقتصادی اسلام نیز می‌باشند. این فرضیه در برابر فرضیه‌ای است که از کلمات شهید صدر; استفاده می‌شود و آن اینکه عاطفه‌ها و احساس‌هایی که از اصول اخلاقی ناشی هستند زیربنای اصول مذهب و به اصطلاح ...

full text

بررسی جامعیت اسلام در ترسیم مبانی و ویژگی‌های اخلاق اسلامی با تکیه بر سیره رضوی

جامعیت اسلام در معنای پاسخ‌گویی تام قرآن و عترت به نیازهای هدایتی انسان تا قیامت یکی از مهم‌ترین مباحثی محسوب می‌شود که در آموزه‌های رضوی مورد تأکید قرار گرفته است. در نگرش امام رضا‌(ع) دین اسلام از جامعیت مطلق در بیان امور هدایتی برخوردار است و تمام آن چه را که بشر در راه سعادت و کمال نیاز دارد بیان کرده است. یکی از مباحث مهم که در سعادت انسان مؤثر است و در آموزه‌های...

full text

حکم اخلاقی «شهرت‌طلبی» از دیدگاه اخلاق اسلامی

«شهرت‌طلبی» یکی از اصلی‌ترین انگیزش‌هایی است که امروزه عموم مردم را به انجام کارهای بزرگ وامی‌دارد. قهرمان شدن  نمایانگر انگیزه شهرت‌طلبی است که اگر از انسان ستانده شود، گویا محرک دیگری برای انجام امور خود ندارد. تب شهرت‌طلبی، به‌نوعی همه جوامع را فراگرفته است، به‌گونه‌ای که داوری درباره آن را با مشکل مواجه ساخته و مصادیق ناپسند، جای خود را به مصادیق پسندیده داده است. پژوهش حاضر، دیدگاه‌های اخل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش نامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و شورای بررسی متون

ISSN 2383-1294

volume 13

issue 29 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023